HAERLEM NIEUWS   maart / april 2021   Historische Vereniging Haerlem voor een online versie: klik hier

Uit De Hoofdwacht     Sinds het laatste Haerlem Nieuws begint het vaccinatieprogramma op stoom te komen. Ik denk dat u net als het bestuur hoopvol de persconferentie op 8 maart heeft bekeken om te horen welke versoepelingen in de culturele sector mogelijk zouden worden. Helaas kwam dat bericht niet. Sterker nog, er zijn geen signalen dat er in deze sector versoepelingen aanstaande zijn vóór Pasen. Er wordt wel gewerkt aan een actie richting de regering, maar hoe snel dat gevolgen zal hebben is uiteraard nog onduidelijk.

Lees het gehele artikel van voorzitter Martin van Bleek

In memoriam Dineke Lentz     Zoals we u al berichtten, is Dineke Lentz op 6 januari van dit jaar overleden. Dineke is jarenlang actief geweest in onze vereniging en was nauw betrokken bij verschillende activiteiten. Zij is gastvrouw geweest in De Hoofdwacht, daarnaast was zij sinds de oprichting van de werkgroep Excursies en Lezingen in 2009 tot en met 2018 actief in deze werkgroep, laatstelijk als voorzitter. Vaak werd bij haar thuis in de woonkamer aan de grote tafel vergaderd, beginnend met thee en vaak eindigend met een glas wijn. In deze negen jaar zijn er vele lezingen en excursies bedacht en voorbereid, waaronder een weekend naar Osnabrück (2011) en een meerdaagse reis naar Angers (2014). Ook dichter bij huis werden er bijzondere excursies en lezingen georganiseerd. Zoals een wandeling over de steigers in de kathedrale basiliek Sint Bavo of een lezing over de renovatie van de Velsertunnel. Dineke organiseerde in 2012 een lezingenserie ‘Het Lezen van de Stad’ in drie dagdelen met colleges van Anja van Zalinge, Paul Knevel en Johannes van der Weiden. Een bijzonder wapenfeit is de jaarlijkse activiteit rondom de Val van Haarlem op 13 juli. Deze nu jaarlijkse herdenking is door Dineke geïnitieerd. Ook buiten de vereniging was zij actief onder meer in het verzorgen van rondleidingen in het Russisch in het Teylers Museum. Niet voor niets noemde zij zich een slavist. Als Historische Vereniging Haerlem herinneren wij ons Dineke als een creatieve, inspirerende en daadkrachtige vrouw.

Aan huis gekluisterd door de COVID-19 pandemie ben ik, zoals zovelen, mijn eigen brood gaan bakken. Alras was er geen bloem en gist meer te krijgen en bij molen De Zandhaas in Santpoort vormden zich lange rijen. Nu is alles gelukkig weer volop verkrijgbaar. Het is me uitstekend bevallen: het brood smaakt heerlijk, zeker als je enige ervaring hebt, je hebt wat omhanden en het heeft gunstige bijeffecten. De geur van versgebakken brood en trouwens ook appeltaart in huis verhoogt het geluksgevoel. Ik vroeg me af hoe er in de middeleeuwen brood werd gebakken. Het gewone volk at zelden brood, het at pap. Brood was voor speciale gelegenheden en voor de welgestelden. Granen zijn in de loop der tijd flink verder ontwikkeld en het brood zal dus zeker anders hebben gesmaakt dan nu. Maar hoe zat het met het water? Er komt bij het bakken immers flink wat water aan te pas en het oppervlaktewater raakte hier al snel vervuild. Bier was de oplossing voor dit probleem! Ook bij het bakken van brood werd volop bier gebruikt. Nog steeds kun je bier gebruiken bij het bereiden van brood naast, of in plaats van water. In kookboeken en op het internet zijn heel veel recepten te vinden voor brood op basis van allerlei soorten bier (bruin bier, al dan niet verschaald bier) met verscheidene toevoegingen (kruiden, mosterd, vruchten en honing). Een absolute aanrader! Ik ben benieuwd naar uw ervaringen.  Peter van Wingerden Schrijver dezes houdt zich aanbevolen voor uw commentaar via info@haerlem.nl

Buitenexpositie 'de Meester van Haarlem'     Er is een expositie te zien op de bouwhekken die rondom het schoolgebouw aan de Verspronckweg staan. Middels deze expositie krijgt u een kijkje in het gebouw, in de geschiedenis, het heden en in de toekomst. Al ruim een jaar wordt er gewerkt aan de grootscheepse verbouwing van de voormalige Ambachtsschool naar een woongebouw met 178 appartementen. Omdat het door de corona pandemie niet mogelijk was om een open dag van de bouw te organiseren is besloten een expositie te maken rondom het gebouw. Afgelopen jaar was het 100 jaar geleden dat de eerste steen werd gelegd. In die eeuw is er veel gebeurd. Duizenden jongvolwassenen hebben hier hun beroepsopleiding gevolgd, van vliegtuigbouwer tot kapper. De historische foto's geven een indruk van deze 100-jarige geschiedenis. Uiteindelijk zullen deze foto's ook een plek in het gebouw krijgen, om de geschiedenis levend te houden. Sinds 2010 volgt fotografe Charlotte Bogaert dit pand. Ze fotografeerde het toen het Sterrencollege er nog huisde, de verhuizing, de tijdelijke bewoning, en nu de verbouwing. Door verhalen van oud leerlingen en leraren, ontstond haar idee om de geschiedenis levend te houden aan de hand van persoonlijke herinneringen en foto's. In het gebouw is daar plek voor gevonden en ze is voornemens een boek te maken. We zoeken nog meer historische foto's en verhalen. U bent van harte welkom om (in de buitenlucht) een ronde te maken.   Lees meer

NHA Depotkast III     De derde aflevering van Depotkast staat online. In iedere aflevering van Depotkast staat een archief(stuk) uit de depots van het Noord-Hollands Archief centraal. Wat zijn de verhalen achter de archiefstukken? Deze keer gaat het over het spannende verhaal van een moord op de stationschef van Giessen-Nieuwkerk in 1923.    Beluister de podcast hier.

<   Bomans     Dit jaar is het 50 jaar geleden dat Godfried Bomans overleed. Sommige bronnen melden als datum 21 december, andere 22 december. Dus laten we het maar houden op ‘december’. In Bloemendaal wordt hier bij stilgestaan met een uitgebreid programma en een eigen website (‘Bomans project’ op www.tijdsparen.org). Maar omdat Bomans het grootste deel van zijn leven in Haarlem heeft gewoond, besteden wij dit jaar ook aandacht aan deze... Ja, deze wat? Hem ‘slechts’ schrijver noemen, is te weinig. Bekende Nederlander, TV-persoonlijkheid of in hedendaagse termen: influencer? In boekwinkels en op internet is erg veel te vinden van en over Bomans. Daaruit blijkt wel hoe veelzijdig hij was en dat hij overal wel een mening over had; een beetje de Maarten van Rossem van vroeger. In april verzorgt de voorzitter van het Godfried Bomans Genootschap een webinar voor ons, en -als corona het toestaat- zullen we later in het jaar een aantal Bomans-wandelingen organiseren. Houd hiervoor onze Haerlem Nieuws en onze website in de gaten. Zowel het webinar als een van de wandelingen hebben te maken met een boekje waarvan binnenkort de tweede druk verschijnt: ‘Met Bomans door Haarlem’. Zie de boekbespreking elders in dit Nieuws.

De Haarlemse 'roots' van Maurits Escher In de Haarlemse stadsglossy HRLM zijn tientallen historische verhalen gepubliceerd door de Vereniging Haerlem, waaronder bijgaand artikel uit 2018 van Klaas de Jong. Vaak zat Escher alleen aan een tafeltje in Brinkmann en staarde in het niets als een verkeerd begrepen wijsgeer...    Artikel HRLM

SGVH nieuws maart - april     Lees het nieuws van de Stichting Geveltekens Vereniging Haerlem van maart-april 2021. Nieuws over geveltekens en deze keer niet alleen over Haarlem.   Lees verder

Van Zalingen collectie krijgt ereplaats     Vanaf 15 april a.s. bevindt zich op de zolderverdieping van De Hoofdwacht een vitrine, ingericht met gereedschappen die gebruikt worden bij de bouw en het onderhoud van een houten kapconstructie zoals die van ons verenigingsgebouw. Het merendeel van de gereedschappen is afgestaan door Pim van Zalingen. Hij was ruim 10 jaar tot aan zijn overlijden in juni 2020 pandbewaarder van De Hoofdwacht. Hiernaast was hij door de jaren heen een groot pleitbezorger van het (restauratie)ambacht en stond hij aan de wieg van de projectgroep Ambachtslieden van onze vereniging. Hij was eigenaar van het bouwbedrijf dat zijn naam droeg en een gedreven stagebegeleider. Met deze vitrine wil de Historische Vereniging Haerlem (HVH) niet alleen eer betonen aan Pim, maar ook voor bezoekers van De Hoofdwacht aanschouwelijk maken welke gereedschappen er gebruikt worden, niet alleen bij de bouw van de kap, maar ook bij onderhoud en restauratiewerkzaamheden. Behoud van monumenten is een van de beleidsdoelstellingen van onze vereniging. Aandacht voor de wijze waarop en door wie het behoud van monumenten in de praktijk ten uitvoer wordt gebracht is hiermee onlosmakelijk verbonden. Deze laatste aspecten zijn in de loop der jaren, ook met bijdragen van Pim van Zalingen, door de HVH vertaald in thema avonden zoals “Op de bres voor behoud kwalitatief goed restauratie werk” en de jaarlijkse excursies met VMBO-leerlingen naar een monument in onderhoud. Tot slot twee citaten die blijk geven van Pim’s visie en werkwijze: “Kennisoverdracht kost geen geld maar levert energie op” en “Je kunt leerlingen pas vasthouden als je ze in de ogen kunt kijken”. Has Kuijpers, secretaris projectgroep Ambachtslieden

Gebouw en Omgeving zoekt een secretaris     De werkgroep Gebouw en Omgeving behartigt binnen de Historische Vereniging Haerlem de cultuurhistorische kwaliteiten van Haarlem door het volgen van ruimtelijke ontwikkelingen en het borgen van waardevolle elementen in de stad. Grote delen van Haarlem hebben de status van beschermd stadsgezicht. Met de huidige druk op de woningmarkt is onze 'waakhondfunctie' actueel en urgent. De leden van de werkgroep hebben diverse, ruimtelijke, disciplines als achtergrond. Wij zoeken een secretaris die ons helpt met het opstellen van de agenda en het verslag. Belangrijker nog is zijn/haar rol om samen met het dagelijks bestuur de werkwijze van de werkgroep te verbeteren en mee te werken aan het opsporen van relevante onderwerpen en thema's. Wij schatten dat met deze werkzaamheden 20 uur per maand gemoeid zal zijn. Ben jij die duizendpoot en heb je affiniteit met ons vakgebied? En 'last but not least': Onze vereniging bestaat geheel uit vrijwilligers. Merendeels op leeftijd, dus we kunnen goed jeugdig mannelijk dan wel vrouwelijk elan en inzet gebruiken. Heb je interesse neem dan contact op met de voorzitter Rob Strobel, telefoonnummer 0611768755

Contributie al betaald?   Veel leden hebben hun contributie over 2021 inmiddels betaald. Daarvoor onze dank. Een aantal leden heeft dit nog niet gedaan. Wellicht is dit aan uw aandacht ontsnapt. Daarom hierbij het verzoek de contributie z.s.m., liefst voor 1 april, aan de vereniging over te maken. Na 1 april gaan we herinneringsnota’s versturen. Dat is naast de kosten die het voor de vereniging met zich meebrengt veel extra werk voor de ledenadministratie. De contributienota met daarin de bedragen per lidmaatschap en het bankrekeningnummer van de vereniging kunt u via deze link inzien. (uw lidnummer vindt u in de contributiemailing van 15 januari) Alex Leuverink, penningmeester

De Hoofdwacht op TV     Misschien zijn er onder de meer dan duizend Haarlemmers ook leden van de HVH, die de online uitzending van 'Escape the Lockdown' hebben gezien. De opnames voor deze steunactie voor de Haarlemse horeca zijn in diverse Haarlemse kelders gemaakt. Daaronder was ook de middeleeuwse kelder van De Hoofdwacht. Als u dit gemist hebt, geen probleem. Op donderdag 1 april (en dit is echt geen grap) komt ons hele gebouw prominent in beeld in het programma 'Erik Scherder onderzoekt'. Dit is een maandelijks programma waarin op wetenschappelijke wijze enkele tegeltjeswijsheden worden onderzocht. Het thema van de derde uitzending van deze serie is 'Onbekend maakt onbemind'. Op zaterdag 27 februari zijn de opnames voor deze aflevering gemaakt. Enkele Haarlemmers kregen onder toezicht van Erik Scherder en de Vlaamse taalkundige Stefan Grondelaers drie geluidsfragmenten te horen. Deze fragmenten werden op drie verschillende manieren uitgesproken, in het zgn. Randstad Nederlands, in een Brabantse en in een Noordelijke tongval. Na het beluisteren ervan werden hen enkele vragen gesteld, zoals welke van de drie fragmenten vindt u het betrouwbaarst overkomen. Ongetwijfeld zijn hier in Haarlem – waar men er prat op gaat het accentloze Nederlands te spreken – leuke reacties genoteerd. En die kunt u dus ook zien! Zet op 1 april NPO 2 aan om 20.30u. Veel plezier! Marjorie Vroom

De brouwgeschiedenis van Haarlem     In 2020 was het 775 jaar geleden dat Haarlem stadsrechten verwierf. Om dat feit te vieren wilde de Historische Werkgroep een tentoonstelling organiseren over de bierbrouwerij-geschiedenis van Haarlem. Deze tentoonstelling zou gepaard gaan met het uitbrengen van een boekje over deze geschiedenis. Wegens de coronapandemie en de maatregelen die door de regering zijn getroffen, is de tentoonstelling verdaagd naar dit jaar en hopelijk kunnen wij in de tweede helft van dit jaar de tentoonstelling voor het publiek openen. Het boekje over de brouw-geschiedenis komt eerder. Medio april hopen wij het boekje 'Brouw-geschiedenis van Haarlem' in De Hoofdwacht van de drukker te mogen ontvangen. Alle leden van de Historische Vereniging Haerlem krijgen het boekje aangeboden, mits zij het zelf in De Hoofdwacht komen ophalen. De minder goed ter been zijnde leden zouden een beroep kunnen doen op een medelid om de gang naar De Hoofdwacht voor hen te maken. Vanaf welke datum het boekje kan worden afgehaald, zal u nog worden medegedeeld. Het bestuur zal nog moeten bedenken op welke manier de uitreiking met de benodigde voorzorg zal kunnen gebeuren. Om u een voorproefje te geven, hierbij de tekst op de achterkant van de kaft. Haarlem is een stad waar lekkere bieren worden gebrouwen! Sinds een aantal jaren kennen we de speciale bieren van de Jopen Brouwerij en van Uiltje Brewing Company. Maar dat Haarlem een eeuwenoude historie van voorname brouwerijen heeft, is misschien minder bekend. In dit boekje leest u hoe hier al vanaf de late middeleeuwen bier gebrouwen werd. Leden van de Historische Werkgroep van de Vereniging Haerlem hebben ter gelegenheid van het feit dat Haarlem 775 jaar geleden stadsrechten verwierf, een expositie over de brouwhistorie ingericht, waarvan dit boekje een mooie begeleiding vormt. Allerlei aspecten van de rijke brouwerij-geschiedenis: van ‘vrouwen die brouwen’ tot de macht van de grote brouwers komen aan de orde. Natuurlijk ontbreken de elementen uit het veelzijdige brouwproces niet, zodat de lezers in een handig formaat een compleet beeld krijgen van wat Haarlem in de loop van de eeuwen aan de Nederlandse brouwerij-geschiedenis heeft bijgedragen. Veel leesplezier. (de actuele invulling van de datum en de de manier van uitreiking van het boekje kunt u t.z.t. op onze site terugvinden) Boudewijn van Os

Virtuele lezing: de bierbrouwerij in de 20e eeuw in Haarlem     Woensdag 7 april 20.00 uur Als de coronamaatregelen het toestaan is de beloofde biertentoonstelling dit jaar te bezichtigen in De Hoofdwacht. Bij deze tentoonstelling hoort een publicatie genaamd ‘Brouwboekje’ dat in april wordt gelanceerd. Alle leden van de Historische Vereniging Haerlem kunnen een gratis exemplaar ophalen in De Hoofdwacht (meer informatie hierover volgt). Bij deze tentoonstelling horen ook enkele lezingen en andere activiteiten, de eerste hiervan vindt plaats op 7 april. Dan zal Fred Meester, één van de auteurs, een virtuele lezing houden over onder andere de opleving van de bierbrouwerij in de 20e eeuw in Haarlem en de belangrijke rol van amateurbrouwers hierin. Deze digitale lezing vindt plaats via Zoom op uw eigen computer, deelnemers ontvangen na aanmelding enkele dagen van tevoren de inloggegevens.  Er zijn geen kosten verbonden aan deelname, deze activiteit staat open voor iedereen, ook niet-leden van de Historische Vereniging Haerlem zijn van harte welkom.    Inloggen kan op de avond zelf vanaf 19.30 uur, de lezing begint om 20.00 uur.   Aanmelden

Virtuele rondleiding "Met Bomans door Haarlem"     Woensdag 28 april 20.00 uur   Fred Berendse, voorzitter van het Godfried Bomans Genootschap geeft een virtuele rondleiding "Met Bomans door Haarlem" via Zoom. Het is 50 jaar geleden dat Godfried Bomans overleed. Deze markante inwoner van Haarlem was meer dan alleen schrijver. Fred Berendse zal ons virtueel rondleiden door Haarlem aan de hand van het boekje ‘Met Bomans door Haarlem’. Deze digitale wandeling vindt plaats via Zoom op uw eigen computer. Deelnemers ontvangen na aanmelding enkele dagen van tevoren de inloggegevens. Inloggen kan op de avond zelf vanaf 19.30 uur, de lezing begint om 20.00 uur.   Aanmelden

Gevelreclame N.V. Melkinrichting 'De Landbouw'     De geschiedenis achter dit tegeltableau in de Spaarnwouderstaat 32 – 34 is door Ton Apon beschreven. De oprichting, verbouwing en latere gebruikers van het pand komen aan de orde.  De geschiedenis achter dit tegeltableau in de Spaarnwouderstaat 32 – 34 is door Ton Apon beschreven. De oprichting, verbouwing en latere gebruikers van het pand komen aan de orde. Lees verder

Uit de Haerlemse Boekenmolen Er zijn momenteel weinig activiteiten bij de Historische Vereniging Haerlem, daarom deze keer vijf boeken en een kwartetspel in deze rubriek.     Ivo Zandhuis   Dwarsliggers     € 15,00 Stakers bij de Centrale Werkplaats in Haarlem in 1903 In 1903 liep de spanning in Nederland hoog op. De arbeidersbeweging wilde in april een algemene werkstaking organiseren, maar er bleek niet voldoende animo. Dat had te maken met de tweedeling tussen revolutionairen en de gematigden. De staking en vooral de individuele stakers zijn bijzonder boeiend beschreven. Reeks Haerlem 21 Uitvoering slap omslag Omvang ca. 128 blz. Prijs onder voorbehoud ISBN 9789087049218 Verschijnt april 2021 NUR 693 Te bestellen hier of hier.         Koen Vermeij   Haal Museum Haarlem in huis! - kwartetspel   € 10,00 Museum Haarlem heeft een kwartetspel met beroemde Haarlemmers samengesteld. Verzamel verzetshelden als Hannie en Freddie, schrijvers uit onze eigen stad, waaronder good old Bomans, en grote ondernemers van weleer. Zo hadden wij onze eigen chocoladefabriek en knappe koppen als een ‘Spin doctor’ die, met fabrieken in Nederland, Duitsland en de Verenigde Staten, zijn tijd ver vooruit vloog. En wat dacht u van bijzondere buitenbeentjes als Malle Babbe? (zonder blond schuimend bier). Wist u eigenlijk dat Zocher niet alleen een bar&kitchen is? En dat de grondlegger van Teylers Museum een van de vele Haarlemse weldoeners was aan wie het Teylers Hofje bestaansrecht ontleent? Er is zelfs een categorie drukkersstad bij elkaar te kwartetten, hoe kan het ook anders met diverse Haarlemse grootheden die letterlijk hun stempel drukten op de stad. Allemaal Haarlemmers! Naast een leuk gezelschapsspel weet u ook weer naar wie onze straten zijn vernoemd als u door Haarlem fietst. En wees gerust, met de gelande lente en de schaatsen weer in het vet zijn wij de koningin van Calgary niet vergeten. Bij de sporthelden: onze levende legende! Speel het spel en bestel snel via de website van Museum Haarlem

Paula Zuidhof   Het Haarlem Boekje   €  9,95 Een nieuw boekje over Haarlem. In handzaam formaat, met veel foto’s en tips. Geschreven door Paula Zuidhof. Paula Zuidhof is sinds 2015 stadsgids van de VVV. Zij begeleidt groepjes wandelaars door de stad. Ze is ook journalist, schrijft voor de stadsglossy HRLM, tot begin 2020 schreef en fotografeerde zij voor o.a. Haarlems Dagblad. Paula woont midden in het historische hart van Haarlem en volgt dagelijks wat er gebeurt in ‘haar’ stad. Lees meer       Victor Frederik   Verhalen van de Ripperda kazerne   Prijs: € 15,- (exclusief €3,50 verzendkosten) Wat gebeurde er in de kazerne? Welke mensen leefden daar? Wat zeiden de kranten over de kazerne? 'Verhalen van de Ripperda kazerne' is een boek over de mensen die in de kazerne bivakkeerden. Hun activiteiten in de tijd op de Ripperda en wat zij in hun latere leven deden. Een boek vol verhalen, foto's, krantenknipsels en kaarten. Softcover, 17x24 cm, 104 pagina's, fullcolor. Te bestellen via Boek Ripperda. (uitverkocht)

Willem Veenhoven   Jan van Borssum Buisman, kunst en vrijheid: leven en werken van een Haarlems beeldend kunstenaar   €  20,99 Jan van Borssum Buisman (1919-2012) was Haarlems kunstenaar in hart en ziel. Hij is geboren in het Fundatiehuis van Teylers Museum en heeft zijn verblijf in Haarlem alleen onderbroken voor studie en verzet. In 1942 zag hij kans aan de Duitse bezetter te ontsnappen met een spectaculaire vlucht naar Zwitserland. Daar sloot hij zich aan bij de Inlichtingendienst Zwitserse Weg in Genève. Ook begon hij een opleiding tot beeldend kunstenaar. Na de oorlog ontwikkelde hij zich verder tot beeldhouwer bij Oswald Wenckebach in Delft en aan de Académie des Beaux Arts in Parijs. Na terugkeer in Haarlem volgde hij zijn vader Hendrik op als kastelein en later ook als conservator kunstverzamelingen van Teylers Museum. In deze fase verplaatste hij zijn aandacht van decoratief beeldhouwwerk naar portretkunst, in een los figuratieve stijl. Zijn meest bekende beelden in Haarlem zijn die van Bilderdijk in Brinkmann aan de Grote Markt en Coornhert in het gelijknamige Lyceum. Dit boek toont de fijnzinnige kwaliteit van het werk van Jan Buisman en de centrale plaats die hij had in het culturele leven in Haarlem. De talrijke foto’s en illustraties zijn grotendeels het werk van fotograaf Jaap Pop. ISBN: 9789025774882 Uitgeverij: Gottmer Uitgevers Groep       Fred Berendse   Met Bomans door Haarlem   € 4,00 (exclusief verzendkosten) In 2020 verscheen de eerste druk van dit boekje (40 blz), dat verkrijgbaar was bij de VVV en bij een beperkt aantal boekwinkels. In het voorjaar van 2021 verschijnt de 2e druk, die op meer adressen te koop zal zijn. En dat is mooi, want juist in coronatijd zijn boekjes als deze een uitkomst om mee op pad te gaan. Lekker handzaam en vol met leuke en interessante wetenswaardigheden over Bomans en Haarlem. Het beschrijft een wandeling van ongeveer 5 kilometer vanaf het station via een kleine omweg (Kenaupark), langs het Spaarne en dan via de Bakenessergracht naar de Grote Markt. Op heel veel plekken blijkt er wel iets over Bomans te vertellen te zijn. De schrijver van het boekje, Fred Berendse, voorzitter van het Godfried Bomans Genootschap, bewijst ontzettend veel van Bomans af te weten en hij weet dit ook op een leuke en boeiende manier over te brengen. Veel Haarlemmers zullen het beeldje van Bomans in de Wijngaardtuin kennen en weten dat Bomans met een aantal geestverwanten Sociëteit Teisterbant heeft opgericht. Maar wat Bomans met Anton Heijboer, de Dokwerker of het Hildebrand-monument te maken had, is wellicht bij minder mensen bekend. Of waar de naam Teisterbant vandaan kwam, of hoeveel leden de Rijnlandsche Academie eigenlijk had, en hoe al die leden voor het behoud van een van onze grachten heeft gestreden. Dankzij de heldere routebeschrijving kun je bijna niet verdwalen, en dankzij de vele citaten en anekdotes leer je onderweg van alles over Bomans. En heb je dan nog niet genoeg gehad: het overzicht met ‘gebruikte literatuur’ aan het einde van het boekje biedt genoeg aanleiding om nog wat meer te weten te komen over deze boeiende oud stadsgenoot.  Gert Jan Kamer

Hoe een onverlaat Mons Aurea berooft van haar vogels     Beeldhouwer en illustrator Arie Teeuwisse (1919 – 1983) had in zijn jonge jaren onderburen met ronduit onaangepaste en gevaarlijke gewoontes. De zoon van een Amsterdamse onderwijzer volgde lessen aan het Instituut voor Kunstnijverheid in Amsterdam, toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Hoewel het dagelijkse leven aanvankelijk zo goed en kwaad als het ging doorgang vindt, kreeg de bezetter een steeds grimmiger en onaangenamer gezicht. Om de verplichte tewerkstelling in Duitsland te voorkomen, dook Arie onder in Artis, de Amsterdamse dierentuin.   Lees verder

Ontdekt     Er heerst commotie in Haarlems poëziewereld: er is nu al geruime tijd geen stadsdichter en dat kan toch niet. Natuurlijk is en wordt er volop gedicht over Haarlem en de Haarlemmers, maar een échte, officieel benoemde, stadsdichter is er niet en dat is jammer. Daarbij komt ook nog dat een van de vorige stadsdichters, Sylvia Hubers (in functie van 2009-2013), de stad gaat verlaten, al is er geen causaal verband tussen beide feiten. Bij haar afscheid in 2013 schreef zij dit gedicht. Stad en Hand Schonk ik deze stad mijn hand. De stad nam. Ik stapte in de stad stapte met de stad, stopte de stad in bad, leende de stad mijn fiets, fietste op en neer slaakte staande op de Grote Markt een A, raakte zittend op de Botermarkt in de olie, nam grote klanken tot me verklankte kleine zaken tot gewone woorden. Hoorde bij dit dorp waarvan de pomp zich voor mij opende Uit: Niet over het Spaarne! (Prometheus 2013) Ik zie het als een oproep aan alle Haarlemmers, niet alleen aan stadsdichters: Schenk deze stad je hand. De stad zal nemen. In elk geval: geniet van die stad! Machteld Tilanus, bibliotheekcommissie (Nieuwe poëziebijdragen voor deze column ontvang ik graag via machteldtilanus@gmail.com.)

Haerlem Nieuws is een maandelijkse uitgave van de Historische Vereniging Haerlem Contact   Algemeen   Redactie   De website   Ledenadministratie   Afmelden Nieuws   Lid worden Historische Vereniging Haerlem Postbus 1105, 2001 BC Haarlem De Hoofdwacht, Grote Markt 17 Haarlem 023 5345422