Januari 2020

Historische Vereniging Haerlem

Mail niet leesbaar? Klik hier

Agenda

Het driekoningenfeest van Jan Steen (bron Wikipedia)

Maandag 6 januari - Nieuwjaarsreceptie in De Hoofdwacht

De Nieuwjaarsreceptie in De Hoofdwacht vindt traditioneel plaats op Driekoningen dat in 2020 op maandag 6 januari valt. De aanvangstijd is 17.00 uur. Alle leden zijn van harte uitgenodigd hierbij aanwezig te zijn.

Tijdens de bijeenkomst zal voorzitter Martin van Bleek een kort welkomstwoord houden en Mariska Krikken, lid van de werkgroep Evenementen en Lezingen, het programma voor het komende jaar presenteren.

Geertgen tot Sint Jans, De aanbidding van de koningen (detail), Haarlem, ca. 1480/85.

Dinsdag 14 januari - Lezing Geertgen tot Sint Jans

De beroemde 16de-eeuwse kunstenaar, schrijver en stadgenoot Karel van Mander noemde Geertgen tot Sint Jans destijds al de belangrijkste Hollandse schilder van de 15de eeuw. Toch geniet deze virtuoze kunstenaar en grondlegger van de schilderkunst in de Noordelijke Nederlanden nauwelijks de bekendheid of roem die hem zonder meer toekomt.

Tegenwoordig zijn er twaalf schilderijen van Geertgen tot Sint Jans bekend. Geen daarvan is normaliter in Haarlem te vinden. Door een bijzondere bruikleen van het Rijksmuseum is het werk De aanbidding van de koningen, tot 2 februari 2020 in het Frans Hals Museum te bezichtigen.

Dinsdagmiddag 14 januari organiseert de Vereniging Haerlem een lezing over de tentoonstelling Geertgen tot Sint Jans en wel op locatie in het Frans Hals Museum. De lezing wordt gegeven door Aart van der Kuijl, schrijver van Geertgen tot Sint Jans – Het mirakel van Haarlem. Daarnaast worden er andere werken uit de collectie van het museum besproken, zoals de Doop van Christus, de Jeruzalemvaarders van Jan van Scorel en werken van de maniëristen Cornelis Cornelisz van Haarlem, Goltzius en natuurlijk Karel van Mander.

Kosten met museumjaarkaart € 4,- per persoon, niet leden € 6,-. Zonder museumjaarkaart entreeprijs museum plus € 4,- per persoon, niet leden € 6,-.

De ruimte in de Pronkkamer is beperkt dus aanmelden is noodzakelijk via haerlemexcursies@gmail.com. Kort voor de 14de ontvangen de deelnemers nader bericht over het bezoek.

Maandag 20 januari - Rondleiding tentoonstelling van Johan Enschedé

Rondleiding op de permanente tentoonstelling van Johan Enschedé. Kosten € 4,- per persoon, niet leden € 6,-. Verzamelen om 14.00 uur bij de ingang van het Noord-Hollands Archief.
Aanmelden via haerlemexcursies@gmail.com is noodzakelijk. Kort voor de 20ste ontvangen deelnemers nader bericht over het bezoek.

Het Noord-Hollands Archief (NHA) heeft het gehele archief van een van de oudste Nederlandse familiebedrijven, drukkerij Joh. Enschedé uit Haarlem, in zijn depots. Sinds 23 november 2019 is in de Janskerk een permanente tentoonstelling te zien van deze iconische drukker van bankbiljetten, postzegels en overig drukwerk, ontwerper van letters en lettergieter.

Lees meer

Haarlim, Grutte- of Bavotsjerke (bron Wikipedia)

Maandag 10 februari - Demonstratie van de bouw van de oude Bavo

Presentatie door K. Verweij, vrijwilliger en rondleider in De Grote of St.-Bavokerk.

Aanvang: 20.00 uur. Locatie: De Hoofdwacht. Maximaal 25 personen. Kosten € 4,- per persoon, niet leden € 6,-.
Aanmelden via haerlemexcursies@gmail.com is noodzakelijk.

Expositie Vitaal Wonen

ABC Architectuurcentrum Haarlem tot 15 maart 2020
In het ABC Architectuurcentrum Haarlem is een bijzondere tentoonstelling te zien: Vitaal Wonen, woonvormen voor senioren. ‘In vier zalen reizen we via de klassieke Haarlemse hofjes en bejaardenhuizen uit de jaren 60 naar heden en toekomst’ aldus een passage uit de beknopte brochure.

Wist u dat in Haarlem en omgeving 48 wooncomplexen zijn gerealiseerd van ‘samen-zelfstandig-wonen’ tot ‘woonzorg’ in de huur- of de koopsector en gerealiseerd als herbestemming of als nieuwbouw? Kende u het verhalend onderzoek uitgevoerd door Heren 5 architecten naar woonwensen van senioren in de stad? Had u al eens gehoord van het Platform woongroepen van senioren? Een bezoek aan de expositie die niet alleen qua inhoud interessant is maar ook qua vormgeving, geeft antwoord op deze vragen. De Vitaal wonen krant, expositiekrant Nieuwe Woonvormen voor senioren, gesponsord door de Stichting Hofje Codde en Van Beresteyn, is voor bezoekers gratis mee te nemen.

Deze tentoonstelling, waarin historie, herbestemming en stedenbouw enkele ijkpunten zijn, wordt van harte aanbevolen.
(Has Kuijpers)

Uit de Haerlemse boekenmolen

Geertgen tot Sint Jans

Het mirakel van Haarlem Aart van der Kuijl De beroemde 16de-eeuwse kunstenaar, schrijver en stadgenoot Karel van Mander noemde Geertgen tot Sint Jans destijds al de belangrijkste Hollandse schilder van de 15de eeuw.

Toch geniet deze virtuoze kunstenaar en grondlegger van de schilderkunst in de Noordelijke Nederlanden nauwelijks de bekendheid of roem die hem zonder meer toekomt. Dit boek is de eerste uitgebreide monografie over deze Haarlemse laatgotische sensatie die sinds 1942 verschijnt en vult daarmee voor liefhebbers van oude kunst een belangrijk hiaat op. De laatste stand van wetenschap is door de auteur zoveel mogelijk opgenomen en aanvullend onderzoek heeft tot enkele nieuwe inzichten geleid. Zoals het feit dat vóór de veelgeroemde culturele bloeiperiode eind 16de en begin 17de eeuw, laat in de 15de eeuw in cultureel opzicht ook al sprake was van een opgaande fase. Het Haarlem van Geertgen tot Sint Jans blonk namelijk uit op het gebied van de (miniatuur)schilderkunst. En al eerder die eeuw bezorgden de beeldhouwkunst van de Haarlemmers Claus Sluter en Claes van de Werve, de miniaturen van Spierinc en de Meester van de Haarlemse Bijbel én de geïllustreerde boeken van drukker en uitgever Jacob Bellaert de stad internationaal aanzien. Geertgen tot Sint Jans - Het mirakel van Haarlem beoogt echter vooral de bekendheid van Geertgen uit te breiden naar een groter en breed geïnteresseerd publiek. De kunstenaar én zijn werk verdienen die aandacht. N.B. Zie ook in dit Haerlem Nieuws de lezing op dinsdag 14 januari in het Frans Hals Museum.

Heemstede in zwart-wit

Beelden van een dorp in de jaren 1945-1985
Michel M. Bakker; Jeffrey Bosch; Rob R. Visscher

In ruim 125 foto’s schetst Heemstede in zwart-wit een beeld dat vier decennia bestrijkt waarin het dorp vele veranderingen onderging maar ook heel vertrouwd bleef. Gebeurtenissen en gebouwen verdwenen uit het (straat)beeld, maar niet uit het collectieve geheugen van de Heemstedenaren. De beelden uit de eerste veertig jaar na de Tweede Wereldoorlog roepen ongetwijfeld herinneringen en associaties op. Ze maken daarmee wellicht prachtige verhalen los bij degenen die het allemaal nog weten als de dag van gisteren, maar zijn hopelijk ook een lust voor het oog voor jongere inwoners van het dorp.

Uit De Hoofdwacht

Na enige maanden radiostilte pakken we als bestuur weer de gewoonte op om na de algemene bestuursvergadering u als leden mee te nemen in de koers die we als bestuur, mede namens u, varen. U kunt de rubriek ‘Uit De Hoofdwacht’ dus vanaf nu op de website en daarna natuurlijk ook in ons Haerlem Nieuws volgen.

Het algemeen bestuur vergadert maandelijks behalve tijdens de zomer. Maandagavond 9 december was de laatste vergadering van 2019. Op de agenda stonden uiteraard voor alle leden relevante onderwerpen. Voor u pikken we de volgende er uit.

775 jaar Haarlem
Zo is het goed te weten dat het bestuur, en meer in het bijzonder uw voorzitter Martin van Bleek, nauw betrokken is bij de ontwikkeling van een programma voor het 775-jarige bestaan van onze stad in 2020. Martin is verkozen tot voorzitter van de stichting die deze festiviteiten zal coördineren. Hierover heeft Martin het bestuur bijgepraat en het belooft, ook gezien de steun vanuit de gemeente, een mooi programma te worden!

Verenigingsprogramma 2020
Daarnaast hebben we ons gebogen over ons eigen evenementen- en lezingenjaarprogramma voor 2020, waarvan grote delen inmiddels, onder leiding van Mariska Krikken, een mooie invulling hebben gekregen. Indien u hier nieuwsgierig naar bent, wat wij ons goed kunnen voorstellen, doet u er goed aan langs te komen op de nieuwjaarsborrel van onze vereniging op 6 januari aanstaande. U bent vanaf 17.00 uur van harte welkom in De Hoofdwacht om dan samen een glaasje te drinken op het nieuwe jaar en daarnaast kennis te nemen van ons jaarprogramma voor 2020.

Communicatieplan
Het bestuur heeft, tot slot, zich deze vergadering ook vergewist van de hoofdlijnen van het communicatieplan waarmee het bestuur, beginnend in 2020, de relevantie van onze vereniging voor Haarlem en zijn inwoners wil laten groeien. Met een stapsgewijze invoering van de aanbevelingen van een tijdelijk hiervoor aangestelde commissie, willen we de naamsbekendheid van de vereniging vergroten, het ledenaantal doen toenemen en de maatschappelijke impact voelbaarder maken. We horen t.z.t. natuurlijk graag of en zo ja hoe u die verandering ervaart.

Marco Wiesehahn – Vrijman, algemeen secretaris

Hij is terug

De gaper van drogist Van der Pigge in Haarlem is terug. In een nieuwe kleur geschilderd.

Er is een videoportret over gemaakt door studenten van de opleiding Media en Entertainment Management van InHolland Haarlem: Roel Wouters, Stijn Jonker, Anouscha de Jong, Stan de Rooi en Vera van der Veldt.

Klik hier voor het artikel in het Noordhollands Dagblad

Haarlem op film

Haarlem was zo'n honderd jaar geleden echt de filmstad van Nederland. Dankzij het overal bekende Polygoon en met filmfabriek Hollandia was Haarlem een soort van Hollywood aan het Spaarne. De stad ademde film. Er is in de vorige eeuw ongelooflijk veel gefilmd in Haarlem, maar er is met al die beelden als basis nog nooit een film gemaakt van de stad en haar inwoners.

Dat gaat filmmaker Erik Willems in 2020 doen, met 'Haarlem op film'.
Het wordt een film van ongeveer anderhalf uur, die helemaal gevuld is met filmarchiefbeelden, uit alle hoeken en gaten die we maar kunnen vinden. Uw steun is echt nodig om al dat materiaal te kunnen gaan gebruiken.

U kunt nu al een kaartje kopen voor de feestelijke vertoning in de Filmschuur op 23 november 2020.

Lees meer

Interview met Gert-Jan Kamer, gastheer in De Hoofdwacht

Gert-Jan houdt van steden. Als het enigszins kan doen hij en zijn vrouw en zoon zoveel mogelijk cultuur op als zij een andere stad bezoeken. Hij wil ook nagenoeg alles weten van een stad die hij gaat bezoeken of die hij een bezoek heeft gebracht. Daardoor is hij het ook leuk gaan vinden om die kennis weer over te dragen aan geïnteresseerden en vragen te beantwoorden die soms wildvreemde mensen aan je kunnen stellen. Gert-Jan verzorgt af en toe ook rondleidingen door de stad. Zijn echtgenote, van Indiase herkomst, viel het op dat er zo weinig Engelstalige boeken zijn verschenen over de geschiedenis van Haarlem. Zij ging daarom zelf maar aan de slag. Het had tot gevolg dat het e-book ‘The Haarlem Walk’ inmiddels is verschenen op Amazon. Op basis van dat e-book plus de vele boeken en lezingen over Haarlem leidt Gert-Jan af en toe buitenlandse toeristen rond, aan wie hij vanzelfsprekend binnen de ter beschikking staande tijd zijn kennis over Haarlem probeert over te dragen, en alle daarvoor in aanmerking komende verborgen schatten van de stad laat zien.
Een van de mooiste schatten vind hij de kaart van Romeyn de Hooghe. Als het even rustig is in De Hoofdwacht, ontdekt hij steeds weer nieuwe bijzonderheden op de kaart en dus in zijn stad, die hij weer kan delen met anderen.

Naast zijn werk bij Tata Steel is hij vrijwilliger in het museum van Hoogovens, dat in 2008 bij het 90-jarig bestaan van het bedrijf werd opgericht. Ook hier kan hij zijn kennis over het bedrijf delen met geïnteresseerde bezoekers, net zoals het geval is in De Hoofdwacht. Wat hem irriteert zijn sommige bezoekers die of in De Hoofdwacht of in het bedrijfsmuseum binnenlopen, daarna weer met dezelfde vaart vertrekken zonder enige belangstelling op te brengen voor de aanwezige tentoonstelling, het gebouw of de geschiedenis van de Hoogovens dan wel de geschiedenis van Haarlem.

Wat hem inspireert is de betrokkenheid en kennis van veel vrijwilligers bij de vereniging om bezoekers te informeren over de geschiedenis van Haarlem, de organisatie van veel activiteiten en de bezoekers zelf die vragen stellen en eraan bijdragen dat je gaat zoeken naar een antwoord vanuit soms geheel nieuwe gezichtspunten. Ook ziet hij meer betrokkenheid van het bestuur als een goed teken. Nu hij al enige tijd gastheer is in De Hoofdwacht valt het hem op dat de kwaliteit van de tentoonstellingen uit de afgelopen periode nogal verschilt. Bij sommige exposities zijn helaas nauwelijks of geen tastbare voorwerpen aanwezig. Aanwezigheid van de laatste zou er zeker toe bijdragen dat de waardering van de bezoekers groter wordt. Het geval wil dat musea helaas geen voorwerpen uitlenen indien niet aan museale voorwaarden van beveiliging en klimaatbeheersing wordt voldaan. De Hoofdwacht voldoet helaas (nog?) niet aan die voorwaarden.

Gert-Jan heeft het naar zijn zin als gastheer en zal zeker nog wel een tijdje de honneurs in De Hoofdwacht waarnemen. Het spreekt vanzelf dat gastheren en gastvrouwen in De Hoofdwacht graag zouden zien dat nog meer enthousiaste vrijwilligers zich aanmelden om als gastheer of gastvrouw op te treden.

(Dick van Gijlswijk)

Ruim 1600 bezoekers tijdens kerstmarkt

‘Oog in oog met Coster’, foto Mike Slierings

Al voor Sinterklaas waren Piet, Annelies, Andrea en Wop druk in de weer geweest om De Hoofdwacht in kerstsfeer te brengen voor de openstelling tijdens de landelijk befaamde Haarlemse kerstmarkt. Op zaterdag en zondag stonden Jonge Muggen in historische kleding op de Grote Markt om de aandacht van het publiek te vestigen op ons mooie clubgebouw. Binnen in de ontvangstruimte gaven de gastvrouwen en -heren uitleg over de kaart van Romeyn de Hooghe en de inrichting van de Tademakamer.

In de Coornhertzaal op de bovenverdieping vertelden Jonge Muggen over het daar aanwezige cachot en kreeg iedereen de gelegenheid een wens in de kerstboom te hangen. De openstaande deur leverde een spectaculair uitzicht op de markt en menig fotograaf greep de mogelijkheid aan om het op beeld vast te leggen. Je staat als het ware oog in oog met Laurens Janszoon Coster.

Nog weer een etage hoger op de zolderruimte was onze Bibliotheek te bezichtigen. Zolders hebben een bijzondere aantrekkingskracht, zeker op de jeugd. En die van De Hoofdwacht is imposant en er valt een boel over te vertellen. De projectgroep Ambachtslieden was ter plekke om de vele bijzonderheden van de dakconstructie uit de doeken te doen.

De ruim 1600 bezoekers toonden veel interesse voor ons mooie clubgebouw en de veelzijdige geschiedenis ervan. Terwijl de bezoekers genoten van De Hoofdwacht, ontdekten zij ook dat de Historische Vereniging Haerlem hier gevestigd is! En daarmee bewaren zij een goede herinnering aan zowel De Hoofdwacht als de ontvangst door de Vereniging Haerlem.

Teylers Museum en Molen de Adriaan

Vleeshal en Amsterdamse poort

Waag en Stadhuis Haarlem

Cadeautip:
Haarlem Ring van Marijke Mul

Sieradenontwerpster Marijke Mul heeft een bijzondere ring ontworpen: een ring met reliëfs van een aantal monumenten uit de binnenstad. Deze ring is speciaal gemaakt voor de verjaardag van Haarlem. Het is het begin van een reeks sieraden die Marijke komend jaar maandelijks onthult onder de naam City Jewels. Tijdens de jubileumviering op 23 november 2020, wanneer Haarlem 775 jaar bestaat, wordt het slotstuk van de reeks onthuld. De sieraden zijn verkrijgbaar in de winkel Gierstraat 67 of op www.sieradeninstijl.nl.

De zilveren ring kost € 139,- en is binnenkort ook verkrijgbaar in goud.

Voor iedereen die zich Haarlemmer voelt en trots is op zijn of haar stad!

Actuele agenda

Voor het volledig overzicht van activiteiten...

Klik hier

COLOFON

Haerlem Nieuws is een maandelijkse uitgave van de Historische Vereniging Haerlem
Postbus 1105, 2001 BC Haarlem De Hoofdwacht, Grote Markt 17 Haarlem
023 5345422 info@haerlem.nl
www.haerlem.nl haerlemredactie@gmail.com
ledenadministratie@haerlem.nl
IBAN NL89 INGB 0000 3778 82
U ontvangt Haerlem Nieuws als lid of belangstellende van onze vereniging

BEZOEK ONZE WEBSITE

Haerlem NIeuws liever niet ontvangen? klik hier

< <