Juli/Augustus 2019
 
 
 
Historische Vereniging Haerlem

Mail niet leesbaar? Klik hier

img
Over een val, een rat, 100 jaar en een kaart
img
 
 
 
Val van Haarlem
Op zaterdag 13 juli was het feest. Veel leden kwamen naar De Hoofdwacht om te luisteren, te kijken en taartjes te eten. Want er viel die dag nogal wat te herdenken en te vieren. Om te beginnen met herdenken, op 13 juli 1573 – de Val van Haarlem – moest Haarlem zich na een periode van honger aan de Spanjaarden overgeven. Hoe groot die honger was, werd in herinnering gebracht door twee huisvrouwen (Andrea Roosen en Ingrid Bartels – Geschiedenis met een twist) die met veel moeite probeerden hun gezin in leven te houden. Als de nood hoog is, doe je dan je hond in de pot? Nee, een beest met een naam niet, maar een rat? Waarom niet? Guy Rocourt maakte hierbij nog zijn entree als huursoldaat. Daarna was het de beurt aan Monique Veelenturf, die op het bordes van De Hoofdwacht het gezelschap met veel inlevingsvermogen vertelde over het droeve lot dat Begijntje Ursel in die dagen moest ondergaan. Zij zou door een woedende menigte in de Bakenessergracht gegooid worden en verdrinken.

img
100 jaar Hoofdwacht
In zijn openingswoord zei voorzitter Martin van Bleek dat er nog een belangrijke reden was om samen te komen. Dat is het feit dat de vereniging dit jaar 100 jaar De Hoofdwacht als zetel gebruikt. Na vanaf 1901 jaren in de Brinkmann te zijn samengekomen, was de vereniging naar eigen zeggen 'de kinderschoenen ontgroeid'. Toen het bestuur ter ore was gekomen dat het contract van het Rijk met De Hoofdwacht als Rijkswapenmagazijn zou aflopen, gaf het direct de wens te kennen het gebouw te willen huren. Dat het bestuur deze informatie had, was te danken aan de toenmalige voorzitter en oprichter Joh. de Breuck, die tevens wethouder was. In januari 1919 werd het huurcontract door de vereniging ondertekend. Pikant daarbij is dat de handtekening van De Breuck er twee maal onder staat, hij tekende zowel in zijn functie van wethouder als in die van voorzitter!

Tentoonstelling
img
De Hoofdwacht in een 3D print
 
 
 
Om de leden en de Haarlemmers te laten zien wat er in die 100 jaar met en in De Hoofdwacht is gebeurd, heeft het bestuur besloten een tentoonstelling te wijden aan de ontwikkeling van de vereniging. Met name zou tot uitdrukking moeten komen hoe de vereniging dankzij haar historische zetel op de Grote Markt heeft kunnen uitgroeien tot wat zij nu is: Een bloeiende vereniging, die zich inzet voor de stad en voor de leden. Mariska Krikken en Harco Gorter zijn in de archieven gedoken en hebben veel foto's en wetenswaardigheden verzameld. Ga zelf maar eens kijken in de Coornhertzaal, waar de tentoonstelling tot eind september elk weekend te bezichtigen is.
Kaart Romeijn en kaart Haerlem
img
 
 
 
Wij wilden ter gelegenheid van 100 jaar Hoofdwacht een bijzondere tekening laten maken en wel een tekening met als middelpunt De Hoofdwacht met daaromheen de wapenfeiten en werkgroepen van de Vereniging. Dat idee legden we voor aan Eric Coolen. Een belangrijk bezit van de Vereniging is de Haarlem-kaart van Romeijn de Hooghe. Deze kaart heeft Eric als inspiratiebron gebruikt om een nieuwe kaart van Haarlem samen te stellen. Een kaart waarop niet alleen De Hoofdwacht, maar ook hoogtepunten uit de Haarlemse en de verenigingsgeschiedenis zouden zijn weergegeven. Eric stelde in overleg met ons een prachtige kleurrijke overzichtskaart samen, die hij na toelichting over wat hem had geïnspireerd, ook zelf mocht onthullen. Daarmee was de tentoonstelling geopend en konden de leden deze bekijken. De bijeenkomst werd afgesloten met een glaasje en degenen die een poster van de kaart kochten, konden deze ook door Eric laten signeren.

img
Reproductie van de kaart kopen
Degenen die niet aanwezig waren en de kaart willen zien: Hij komt - na te zijn ingelijst - in de hal van De Hoofdwacht te hangen. Maar de kaart is ook te koop, als A3 poster voor 5 euro per stuk en als ansichtkaart voor 0,50 cent. Een piëzografie (dat is een betere digitale print) kost 45 euro, maar dan krijgt u ook een genummerd exemplaar, waar zelfs een foto van uzelf in kan worden aangebracht. Uiteraard zal Eric zo'n kaart signeren, neem daarvoor contact op met Eric Coolen.   (Marjorie Vroom)
img
Verhalen wandeling Ursel

vrijdagavond 26 juli
Voor wie haar verhaal tijdens de festiviteiten in De Hoofdwacht op 13 juli gemist heeft (zie elders in de Haerlem Nieuws): Monique Veelenturf houdt op vrijdagavond 26 juli een vertelwandeling ‘Ursel’ langs enkele belangrijke locaties uit het beleg van Haarlem. Tijdens de wandeling vertelt zij uitvoeriger over het begijntje Ursel en haar tragische lot. Aanmelden: per mail of www.verhalenmetmonique.nl Start bij het Stadhuis Haarlem om 20.30 uur (duur ca. 1 uur) en kosten € 10,- per persoon (scholieren/studenten € 5,-).


Excursie naar Huis van Hilde in Castricum op 30 augustus
img
 
 
 
Vrijdagmiddag 30 augustus bezoeken we het Archeologiecentrum Huis van Hilde in Castricum. Hier is een tentoonstelling over schatten uit de Bronstijd: ‘Liefs van Julia’ en een vaste opstelling over de archeologie van Noord-Holland. Om 14.00 uur krijgen wij een rondleiding. Deelname kost 10 euro. Inbegrepen zijn de museumentree, de rondleiding en een kopje koffie/thee. Vervoer (station Castricum ligt voor de deur) is voor eigen rekening.
Aanmelden kan via deze link. (Mariska Krikken)
img
Lezing  van Ard van der Steur


Geen Haerlem Jaarboek 2018 ontvangen?

Na de presentatie in het ABC Architectuurcentrum op 28 mei zijn tot half juni de Jaarboeken 2018 bij de leden van de vereniging thuis bezorgd.
Mocht u uw exemplaar niet hebben gekregen, dan kunt u dit melden bij Wim Slik, Drakensteynstraat 28, 2012 KZ Haarlem, tel. 023-5317417, of per e-mail ) o.v.v. uw naam en lidmaatschapsnummer. 
Presentatie Jaarboek 2018

Op dinsdagmiddag 28 mei werd het Jaarboek 2018 van de Historische Vereniging Haerlem gepresenteerd tijdens een goed bezochte bijeenkomst in het ABC Architectuurcentrum aan het Groot Heiligland. De traditionele lezing getiteld ‘Haarlemmer gestrand in oorlogstijd’ werd dit jaar gegeven door Ard van der Steur, zoon van de bekende Haarlemmer Ab van der Steur. Een uitgebreidere versie van dit verhaal is in het Jaarboek 2018 opgenomen. In een boeiend en humoristisch betoog voerde hij ons mee in de wederwaardigheden van zijn oud-oom Geer van der Steur in Zwitserland.
Na de lezing overhandigde voorzitter Martin van Bleek het eerste Jaarboek 2018 aan Gabriël Verheggen, directeur van het ABC en het tweede exemplaar aan Ard van der Steur.
Tijdens de daaropvolgende geanimeerde borrel kon de tentoonstelling van Van den Eijnde worden bezichtigd. Deze bijzondere en interessante tentoonstelling was een gezamenlijke productie van de Historische Vereniging Haerlem, de Historische Vereniging Heemstede-Bennebroek en het ABC Architectuurcentrum. De aanwezige leden konden het Jaarboek, dat er weer geweldig uitziet, gelijk mee naar huis nemen.
De vereniging is Margreeth Pop en haar mederedactieleden veel dank verschuldigd voor het samenstellen en redigeren van dit Haerlem Jaarboek! (Marjorie Vroom)
Uithangbord ’t Oyevaarsnest onthuld
img
 
 
 
Op 10 mei jl. is het door Rieks Swarte ontworpen uithangbord ’t Oyevaarsnest aan de voormalige pastorie van de Lutherse kerk in de Witte Herenstraat 49, door Martin van Bleek, voorzitter van onze vereniging, onthuld (Ingezonden door Jan Willem de Kanter, bewoner en opdrachtgever). Lees hier het artikel in het Haarlems Dagblad
Tekenwedstrijd ‘Het Geheim van De Houtvaart’
img
 
 
 
Naar aanleiding van de tentoonstelling ‘Houtvaart Inspiratie’ werd een tekenwedstrijd georganiseerd voor kinderen van 6 t/m 13 jaar met als thema ‘Het Geheim van De Houtvaart’. In de uitnodiging stonden enkele prikkelende vragen: Wat zie je onder water door je duikbrilletje? Wat leeft er in de gangen onder de perrons? en Wat gebeurt er ’s nachts? Ook werden de kinderen uitgenodigd deel te nemen aan een tekenworkshop in De Hoofdwacht. De jury - Anke Kranendonk (jeugdboekenschrijfster), Charlotte Dematons (illustrator) en Michaëla Bijlsma (beeldend kunstenaar) – kende de prijzen toe. De prijsuitreiking vond plaats in De Houtvaart op 3 juli. De eerste prijs werd gewonnen door Hylke (9). De zusjes Flora (8) en Nikki (6) en broer en zus Jonathan (9) en Lieke (11) wonnen allen een tweede prijs. De prijzen waren beschikbaar gesteld door de juryleden, SRO en Vrienden van De Houtvaart. (Lia van Velzen)
Historische film over Bloemendaal op YouTube
img
 
 
 
Nadat de historische film 'Het wonder van Bloemendaal' exclusief bij verschillende projecten was ingezet, plaatste Welzijn Bloemendaal de film onlangs op YouTube. Bloemendaalse schoolkinderen, figuranten, adviseurs, amateur-toneelspelers en vele anderen werkten mee met dit initiatief van de welzijnsorganisatie. Zij had hiermee niet alleen een educatief doel, maar wilde ook de saamhorigheid binnen de Bloemendaalse gemeenschap bevorderen. Met beperkt budget is een film tot stand gekomen over de stichting van de Dorpskerk en de vermeende oneerlijkheid van de dominee in de 17e eeuw. De film wordt verder ingezet tijdens geschiedenislessen op scholen met aansluitend een speurtocht in de Dorpskerk zelf, georganiseerd door de Vrienden van de Dorpskerk. (Ingezonden door Nicole Honingh, Welzijn Bloemendaal).
img
Boekverkoop in De Hoofdwacht tijdens Open Monumentendagen
 
 
 
Op zaterdag 14 en zondag 15 september is onze Bibliotheek op de anders gesloten zolderverdieping van 13.00 – 16.00 uur voor het publiek toegankelijk. Bezoekers kunnen daar de boekverkoping bezoeken met veel boeken over Haarlem maar ook andere. Al een boek? Neem dan toch de gelegenheid te baat om de prachtig opgeknapte zolder met zijn imposante dakconstructie te bezichtigen (Machteld Tilanus).
img
‘Klim naar het licht’ verlengd

De spectaculaire ‘Klim naar het licht’ is verlengd tot 30 september.

De omvangrijke restauratie van de Kathedrale Basiliek Sint Bavo aan de Leidsevaart is bijna voltooid.
Ter gelegenheid hiervan kan men dit jaar wegens de grote belangstelling nog t/m 30 september op bijna 60 meter hoogte via een spectaculaire brug van toren naar toren wandelen.
Klik hier voor openingstijden en kaartverkoop.
Terugblik op de tentoonstelling over Van den Eijnde 
img
 
 
 

De samenstellers kunnen terug zien op een geslaagd evenement, niet in het minst door het aantal bezoekers, dat het ABC Architectuurcentrum - waar tegelijkertijd drie tentoonstellingen bezichtigd konden worden - ontving, namelijk ruim 2.250. Een goede opmaat was de opening van de tentoonstelling waar 140 belangstellenden gehoor gaven aan de uitnodiging aanwezig te zijn. Heel plezierig om te ervaren was het onderlinge contact van de leden van de familie, waarvan diverse elkaar in jaren niet gezien hadden en de verhalen die daarna de ronde deden. Nog eens 160 personen maakten kennis met enkele invalshoeken betrekking hebbend op de (bouw)beeldhouwwerken d.m.v. lezingen, fietstochten en excursies.

Op diverse middagen waren de samenstellers aanwezig om in gesprek te gaan met de bezoekers en hen uitgebreid te informeren o.a. over de toegepaste beeldhouwtechniek en de context van de betreffende bouw- en kunstperiode. Het boekwerkje ‘Hendrik Albertus van den Eijnde, Fietstocht langs zijn beelden’, speciaal geschreven n.a.v. de tentoonstelling en in een oplage van 250 stuks gedrukt, bood hiertoe goede achtergrond informatie.

Lopende contacten hebben ertoe geleid dat de tentoonstelling mogelijk ‘op reis’ gaat naar Utrecht bij gelegenheid van de heropening van Neude 11, naar Rotterdam i.v.m. herplaatsing van het beeld van de oude - in de meidagen van 1940 - verwoeste Bijenkorf en naar Den Haag waar in 1923-24 een Bijenkorf werd gebouwd.

Door een goede samenwerking met de gemeente Heemstede is opslagruimte gevonden voor de fotoborden zodat e.e.a. voorlopig bewaard kan blijven. Als u dit leest zijn alle geleende objecten, in goede conditie, weer terug bij hun eigenaars.

Niet alleen de keuze uit het vele beschikbare fotomateriaal door de werkgroep heeft bijgedragen aan de algehele waardering voor de tentoonstelling, ook is dit te danken aan de artistieke vaardigheid en het ruimtelijk inzicht van een medewerker van het ABC die de tentoonstelling mede vorm heeft gegeven. De vrijwilligers aan de balie zorgden voor een gastvrije ontvangst van de bezoekers.
De tentoonstelling is een goed voorbeeld van de mogelijkheden die ontstaan als, zoals in dit geval, drie organisaties: de Historische Vereniging Haerlem, de Historische Vereniging Heemstede-Bennebroek en het ABC Architectuurcentrum - elk met hun eigen expertise - samenwerken om een dergelijk project te realiseren.

Op 1 juli hebben we de tentoonstelling over de beeldhouwwerken van Hendrik van den Eijnde in het ABC helaas moeten afbreken, de looptijd van twee maanden was voorbij. Voor degenen die de tentoonstelling, die breed is aangekondigd en besproken zowel intern als extern, hebben gemist zal t.z.t. het tentoongestelde materiaal gedigitaliseerd op de website van de Historische Verenigingen te raadplegen zijn.

U kunt de komende tijd naar aanleiding van de tentoonstelling meer berichten op de website haerlem.nl aantreffen over het in gebruik nemen van een nieuw lettertype gebaseerd op de beelden van Van den Eijnde genaamd Neude, samengesteld door de Utrechtse stichting z25.org en over de Haarlemse bedrijven die betrokken waren bij de bouw van het Postkantoor aan de Neude in de periode 1920-1924. Bij de renovatie en herbestemming tot Openbare Bibliotheek met nieuwe aanbouw is opnieuw een Haarlemse bedrijf ingeschakeld. De opening is gepland in het voorjaar 2020.

Rest mij, mijn dank en waardering uit te spreken voor de het vele werk dat de leden van de werkgroep en de medewerkers van het ABC hebben verzet. (Remmert Pels, voorzitter werkgroep Van den Eijnde)

Uit de algemene ledenvergadering 2019
img
 
 
 
Een schuldbekentenis in de kerk
Op een zomerse avond in juni legde voorzitter Martin van Bleek in de Nieuwe Kerk een schuldbekentenis af. Hij maakte de leden op de jaarlijkse Algemene Leden Vergadering excuses voor het feit dat niet alle vergaderstukken op tijd op de website stonden. Dit kwam omdat het bestuur het een half jaar lang zonder secretaris heeft moeten stellen. Maar volgende keer zal het zeker goed komen, want er is vanaf 26 juni een nieuwe secretaris, bij acclamatie werd Marco Wiesehahn in deze functie benoemd. Na de presentatie op het scherm van de financiële toestand van de vereniging en de décharge van Frits Anema werd ook een nieuwe penningmeester benoemd. Voortaan zal Alex Leuverink op het geld passen en u aanmanen op tijd uw contributie te betalen. Die contributie zal trouwens ingaande 1 januari 2020 verhoogd worden van 25 naar 30 euro, het partnerlidmaatschap wordt 42,50 euro. Hierover zal voorafgaande aan het nieuwe verenigingsjaar nog een duidelijke uitleg worden gegeven. De verhoging is nodig vanwege de stijgende kosten van o.a. de energie en de huisvesting. Ook de functie van vertegenwoordiger van de werkgroep Gebouw & Omgeving in het bestuur is gewijzigd. Marcel van Heck heeft wegens drukke werkzaamheden zijn functie overgedragen aan Rob Strobel, vicevoorzitter van de werkgroep. Ten slotte is Marjorie Vroom voor een nieuwe termijn herbenoemd.

Samenvoeging Haerlem Nieuwsbrief en Haerlem Nieuws
Een belangrijk agendapunt was het voorstel de Haerlem Nieuwsbrief en het Haerlem Nieuws samen te voegen. De Nieuwsbrief – die vier keer per jaar verschijnt – wordt in gedrukte vorm nog maar aan ca. 50 leden toegestuurd. De kosten ervan zijn echter relatief erg hoog en vanwege de lage frequentie is de nieuwswaarde laag. Het bijna maandelijkse Haerlem Nieuws is wel actueel. Reden waarom het bestuur voorstelt de gedrukte Nieuwsbrief af te schaffen en op te nemen in het Haerlem Nieuws. Maar we willen niet dat deze over het algemeen oudere leden van onze berichten verstoken blijven van hun nieuwsbrief. Besloten wordt daarom hen het Haerlem Nieuws voortaan als print toe te sturen. De bijdrage hiervoor wordt vanaf volgend jaar verhoogd naar 20 euro, maar dan zijn zij ook elf in plaats van vier keer per jaar volledig op de hoogte van de activiteiten van de vereniging!

Vooruitzichten
Het komende jaar staat allereerst in het teken van het 100-jarig gebruik van de Hoofdwacht als de zetel van de vereniging. Dit feit wordt gevierd met de uitgave van een bijzondere kaart van Haarlem, en een speciale tentoonstelling in de Coornhertzaal, samengesteld door Mariska Krikken en Harco Gorter. Zie het verslag van de 13de juli elders in het Haerlem Nieuws. De samenwerking met andere verenigingen in de regio en in Noord-Holland zal verder worden uitgebouwd en deze werkgroepen komen vaker bijeen. Volgend jaar wordt een belangrijk jaar voor Haarlem als 775 jaar stadsrechten wordt gevierd. Er is daarvoor een stichting opgericht, waarvan Martin van Bleek voorzitter is (Stichting Viering Stadsrechten Haarlem).
Grote waardering is er voor de opstellers van de twee tentoonstellingen over Hendrik van den Eijnde en het Houtvaartbad, die beide vele bezoekers hebben getrokken.

Het Onderhuis
Ten slotte: het Onderhuis heeft al enige technische ingrepen ondergaan, maar er moet nog veel gebeuren aan verbetering van de inrichting en aanschaf van materiaal. De werkgroep Jonge Muggen popelt er om met kinderen flink gebruik van te gaan maken. Martin herinnert de leden nog eens aan het op de ALV van vorig jaar aangenomen voorstel per persoon 4 euro extra te betalen voor de dekking van de renovatie- en inrichtingskosten. Voor wie dat nog niet heeft gedaan: het speciaal daarvoor geopende bankgironummer is NL 92 INGB 0009 0788 25 t.n.v. Onderhuis Hoofdwacht. Vergeet het niet.
 Het officiële verslag van de ALV 2019 komt op de agenda van de jaarvergadering in 2020.
img
Actuele agenda
Voor het volledig overzicht van activiteiten...

Klik hier
img
Haerlem NIeuws liever niet ontvangen? klik hier
img img img