Oktober 2020

Historische Vereniging Haerlem

Mail niet leesbaar? Klik hier

ALV uitgesteld tot 4 november
In afwijking van voorgaande berichten gaat de Algemene Ledenvergadering om organisatorische redenen op 7 oktober 2020 niet door.
De nieuwe datum is vastgesteld op woensdag 4 november ‘s avonds in Sociëteit Vereeniging aan de Zijlweg 1, onder voorbehoud en met inachtneming van de alsdan geldende voorschriften vanwege Covid 19. Nadere informatie volgt.
Let ook op berichten op onze website.

Het bestuur

Uit De Hoofdwacht

Met frisse moed en hoopvol over wat de mogelijkheden zijn voor de Vereniging om van 2020 toch nog een succes te maken. Dat zijn de typeringen die passen bij de eerste vergadering van het Algemeen Bestuur na de zomervakantie op maandag 7 september. Want wat hebben we samen als vereniging een moeilijke tijd achter de rug! Heel veel initiatieven en ideeën hebben we in de ijskast moeten zetten of helemaal af moeten blazen. Simpelweg omdat we als bestuur er voor hebben gekozen geen risico te willen nemen met de gezondheid van onze vrijwilligers en leden. De sinds 1 juli van kracht zijnde nieuwe RIVM protocollen bieden nu gelukkig wat meer ruimte. Nog steeds moeten we heel voorzichtig zijn, maar we kunnen wel weer wat meer met elkaar gaan doen, alhoewel ons eigen gebouw nog niet is in te zetten voor evenementen.

En dat is dan ook waar we ons als bestuur voornamelijk op hebben gericht. Zo hebben we besloten in oktober wel een ALV op locatie te organiseren. (inmiddels uitgesteld tot 4 november -Redactie-) Natuurlijk alles binnen de perken die de corona aanpak van het RIVM voorschrijft. Maar toch! Dankzij een nauwere samenwerking met Sociëteit de Vereeniging kunnen we onze ALV in hun gebouw aan de Zijlweg 1 houden....

Marco Wiesehahn
algemeen secretaris

Lees meer

Excursie naar sluizen van IJmuiden

Het is de werkgroep Evenementen en Lezingen van de Historische Vereniging Haerlem gelukt om een excursie te organiseren die, rekening houdend met de gepaste afstand, coronaproof is. Het gaat om de sluizenroute van de IJmuidense rondvaart.

Datum: dinsdag 13 oktober
Tijd vertrek: 11.00 uur
Kosten: 20 euro
Betaling kan ter plekke contant, of vooraf via overboeking (IBAN nummer in colofon)

Er zijn maximaal 20 plekken.
Aanmelden via Haerlem Excursies is noodzakelijk.

De vaartocht begint met het schutten door een van de sluizen. Aansluitend varen we naar de in aanbouw zijnde zeesluis, waarbij langs het werk wordt gevaren. Vervolgens langs de Noordersluis en een stukje het spuikanaal in, waar de zout/zoetwaterkering wordt aangelegd.
De tocht gaat verder langs de reservedeur van de Noordersluis weer terug langs de nieuwe zeesluis, middensluis en een van de schutsluizen om weer te eindigen bij de afmeerplek.
De kapitein geeft tekst en uitleg bij de vaart.

Vertrekpunt:
De boot vertrekt en komt aan op de ligplaats ‘Dankzij Terminal’ aan het Sluisplein. Deze ligt aan de zogenaamde “Kop van de haven”. De ligplaats is bij het vissersmonument van de man met de lantaarn.

Lezing Haarlem 775 jaar 21 oktober

Leden van de Historische Vereniging Haerlem zijn van harte uitgenodigd om deel te nemen aan de maandelijkse geschiedenistafel van de Sociëteit Vereeniging. De eerstvolgende lezing vindt plaats op 21 oktober. Spreker is burgemeester Jos Wienen met als onderwerp ‘Haarlem 775 jaar’.

Via deze link kunt u kaarten bestellen

Leden kunnen deelnemen voor de ledenprijs van 5 euro (Vul in het veld opmerkingen in ‘Lid Historische Vereniging Haerlem’), koffie en andere drankjes zijn niet inbegrepen.

Locatie Sociëteit Vereeniging, Zijlweg 1,
Inloop 19.30 uur, aanvang 20.00 uur.

Let op: Door de verdere beperkingen vanwege Covid-19 is het aantal deelnemers teruggebracht tot 30. Er zijn nog slechts enkele plaatsen beschikbaar.

Helpt u mee?

De Vereniging Haerlem wil een zo groot mogelijk publiek bereiken met historische verhalen over onze stad. En daar hebben we uw hulp hard bij nodig! Zoals we dat ook in ons Beleidsplan van 2018 – 2022 en bijbehorend communicatieplan benoemd hebben.

Het idee is dat we met projectteams onze gezamenlijke communicatiedoelen waar gaan maken. Dat betekent in ieder geval dat we er samen met de teams voor willen zorgen dat alle leden straks makkelijk te

weten kunnen komen wat er in de vereniging speelt. Juist in coronatijd is het belangrijk alle mogelijke kanalen te gebruiken u als lid te boeien en binden. Daarnaast willen we ook bijvoorbeeld meer werk gaan maken van onze positie als beschermer van Haarlems historisch erfgoed, en nemen we de vormgeving in alle uitingen van onze vereniging op de schop.

Dit alles vraagt om heldere communicatielijnen en afspraken. Het communicatieplan geeft antwoord op de vraag hoe de vereniging een groter publiek wil bereiken, hoe zij bestaande leden wil boeien en binden, hoe zij meer leden kan werven en hoe de vereniging het erfgoed effectiever wil gaan beschermen. En daarbij hebben wij uw hulp nodig!

Wat we gaan doen staat beschreven in het communicatieplan. In de bijlage van dit plan staat, gegroepeerd in negen projecten, hoe we het communicatieplan willen gaan invoeren. De projecten zullen worden uitgevoerd door kleine teams van leden en krijgen feedback via een klankbordgroep. Speciaal leden, die expertise hebben op het gebied van PR, marketing, tentoonstellingen, vormgeving, bouwen van websites en gebruik van nieuwe media zoals Facebook, Instagram en Twitter, worden gevraagd te reageren!

Hebt u zin om mee te doen in een projectteam of klankbordgroep? Meldt u dan aan via info@haerlem.nl!

Marco Wiesehahn – Vrijman
secretaris / projectleider communicatie

Stadsmakers

Het Onderhuis wordt steeds fraaier! Er is een mooie kledingkast voor de werkgroep Jonge Muggen gekomen om de verschillende prachtige kostuums in te bewaren die gedragen worden tijdens de scholierenrondleidingen. Dat is een hele verbetering want tot nu toe hingen ze gewoon aan een rek op zolder tussen de boeken en dat was geen ideale situatie.

Daarnaast beschikt de werkgroep sinds kort over een fiks aantal grote kratten. Ook daar is een prachtige, en vooral praktische, kast voor gekomen (Ook de ‘boekenclub’ op zolder profiteert van een restant van deze kratten). Zo kunnen alle werkgroepen van Het Onderhuis gebruik maken, zonder dat ze elkaar in de weg zitten.

Kortom, we staan klaar om de leerlingen te ontvangen. Dit zal voorlopig, om de bekende reden, vooral buitenshuis gebeuren. Op 30 september en 18 november staan al schoolontvangsten gepland: De wandelingen ‘Stadsmakers’ en ‘80-jarige oorlog’, beide met historische figuren, zijn in de agenda gezet.

Hoe de verjaardag van de stad op 23 november voor de groepen 6 van de basisschool gevierd gaat worden, is nog onzeker. Tot nu was een bezoek aan De Hoofdwacht naast de tekenwedstrijd een belangrijk onderdeel van de festiviteiten. De besprekingen zijn in volle gang en in de volgende Nieuwsbrief hoort u daar ongetwijfeld meer over. Datzelfde geldt ook voor de ‘Wandeling met vertellers op locatie’, ook in het kader van de verjaardagsviering, op zaterdag 21 november.

Aan enthousiasme van de Jonge Muggen zal het in ieder geval niet ontbreken.

Hoe uniek is De Hoofdwacht eigenlijk? Tijdens de Coronatijd nam ik eindelijk eens de tijd om na te gaan hoe uniek onze Haarlemse hoofdwacht eigenlijk is. Nou, helemaal niet, zo blijkt.
Er zijn er zijn in Nederland wel veertien steden te vinden met een hoofdwacht. En ook kom je ze tegen in onze voormalige koloniën: Jakarta, Paramaribo en Willemstad.
In Duitsland heb je op verschillende plaatsen een “Hauptwache”; in Frankrijk – diverse “Grande Gardes” of “Corps de Garde”, en ook in België zijn er hoofdwachten te vinden. Lang leve het internet!
Tijdens mij speurtochtje viel mijn oog op “Het aapje van De Hoofdwacht/le singe de la Grande Garde” in Bergen/Mons, België.
Dit ijzeren beeldje van een gehurkt aapje

maakt deel uit van het stadhuis en is daar in de eerste helft van de 18e eeuw terechtgekomen, al is het wellicht veel en veel ouder. Er zijn verschillende verhalen aan verbonden. De legende wil dat je minstens een jaar voorspoed kent als je met je linkerhand over zijn hoofd wrijft. Volgens sommigen is het een werkje van een smid (in de Middeleeuwen waren aapjes sterk in de mode), anderen menen dat het het uithangbord was van een oude taverne in de kelders van het Stadhuis of een soort schandpaal voor stoute kinderen. In de Borinage kende men trouwens lang de volgende uitspraak: “Si tu n’es nié sache, sj’té mèn’rai au sinche dé Mons” (als je niet braaf bent, breng ik je naar het Bergense aapje).

Wie het kopje van de aap streelt en daarbij een wens doet maakt een grote kans dat de wens uitkomt. Met name stellen met een duidelijke kinderwens zouden baat hebben bij het aanraken van het aapje.
Het hoofdje van het aapje glimt, dus er wordt daar flink geaaid en voortgeplant.
Maar wat het aapje ooit met de hoofdwacht te maken had, wordt uit de verhalen helaas niet duidelijk.

Peter van Wingerden

Schrijver dezes houdt zich aanbevolen voor commentaar via info@haerlem.nl

Stichting Geveltekens in de pers

Uit het Haarlems Dagblad

Het heeft wat jaartjes gekost maar vanaf perron 3 van Haarlem Centraal straalt de gevelreclame van een verzekeraar de treinreizigers weer tegemoet. De restaurateurs vertellen waar je in de aanloop en de uitvoering van een zeer bijzondere klus tegenaan kunt lopen: “Op het hoekpand stond een reclame van Heineken. Maar goed, daar zit nu een daklozenopvang in."....

Lees het artikel hier

Ontdekt

Waren de zomers in voorgaande jaren rustig met betrekking tot ons ‘werk’ in/voor de bibliotheek van ‘Haerlem’, dit jaar was dat anders. Want niet alleen aan het begin, tijdens de lockdown, gingen mensen hun boekenkasten saneren, ook tijdens de warme zomerperiode ging men daarmee door en zo trokken wij o.a. naar Sint Pancras en dichter bij huis naar Heemstede, Aerdenhout en natuurlijk door Haarlem, waarna we op diverse ochtenden vóór elf uur de auto op de Groote Markt (spelling zoals op De Hoofdwacht) parkeerden en vele tassen en dozen met boeken de hal in sleepten.
Gelukkig kwamen er regelmatig ook anderen in het gebouw en altijd bleek de nieuwe ‘buit’ al naar de zolder gebracht te zijn, zodat we direct aan het werk konden met het sorteren, invoeren in de eigen collectie en (wat de reeds aanwezige titels betreft) het prijzen voor een boekenmarkt, die we toch zo graag weer eens zouden houden. Helaas moeten we daarmee nog wachten tot alles weer wat ‘normaler’ is.

In de tussentijd blijf ik zoeken naar gedichten over Haarlem en in het kader van dat project plaats ik graag een gedicht van Joost Mulder van het Ampzing Genootschap, ingezonden door Martha van Buuren:

DATSENRAAPS

Met een laatste, onmerkbare zucht
Is de wind gaan liggen

Volmaakt vlak nu toont het Spaarnewater
Op elk adres een tweede huis
Spookachtig naar beneden wijzend
Een omgekeerde stad zonder fundering
Geen houten heipaal die ten hemel wijst
Geen onderwaterhypotheekschuld
Geen onderwaterkind dat om zijn moeder krijst

Ik zou een wandeling willen maken
In Datsenraaps, de averechtse Spaarnestad
Zou ik op dode burgers stuiten,
Verkleumd en tot het bot toe nat?
De holle hamerslagen horen
Van de kuiper op het nog lege vat?

De wind keert terug
En legt mijn droom in duigen.

Wie duikt, nu de dagen weer korter worden, eens in de poëzie en stuurt mij nog meer gedichten over Haarlem?

Machteld Tilanus, bibliotheekcommissie
machteldtilanus@gmail.com

Het aanzien van de stad

Haarlems erfgoed

Haarlem heeft een rijk erfgoed in de vorm van gebouwen en historisch waardevolle openbare ruimte. De leden van de werkgroep Gebouw en Omgeving (G&O) zetten zich op allerlei manieren in om dit erfgoed te bewaren. Hier volgen enkele voorbeelden uit de afgelopen periode om deze activiteiten te illustreren.

Van roze naar bruine gevel
Dankzij een initiatief vanuit de werkgroep G&O is de gevel van een gemeentelijk monument in de Barteljorisstraat teruggebracht in de oorspronkelijke kleur.

Herinrichting stationsgebied
Voor reizigers van en naar Haarlem is het stationsgebied een eigentijdse stadspoort en visitekaartje. Er zijn plannen voor de herinrichting van dit gebied. De werkgroep G&O is uitgenodigd voor een bespreking over deze plannen.

Bomen gespaard bij Kolksluis Spaarndam
Vanwege onderhoudswerkzaamheden aan de Kolksluis zou een aantal monumentale bomen moeten worden gekapt. Hiertegen zijn werkgroep en buurtbewoners in verzet gekomen. Er werd een andere manier gevonden voor de werkzaamheden aan de sluis met als resultaat dat de bomen konden blijven staan.

Beschermd stadsgezicht

Meedenken over toekomstvisie stad
Naast de oplossing van actuele problemen wordt gewerkt aan de ontwikkeling van een visie op de stad voor de langere termijn. Daarvoor is een denktank in het leven geroepen gericht op het cultureel erfgoed en de geschiedenis van de stad.
Drie leden uit de werkgroep G&O nemen deel aan deze denktank.

Actuele agenda

Voor het volledig overzicht van activiteiten...

Klik hier

COLOFON

Haerlem Nieuws is een maandelijkse uitgave van de Historische Vereniging Haerlem
Postbus 1105, 2001 BC Haarlem De Hoofdwacht, Grote Markt 17 Haarlem
023 5345422 info@haerlem.nl
www.haerlem.nl haerlemredactie@gmail.com
ledenadministratie@haerlem.nl
IBAN NL89 INGB 0000 3778 82
U ontvangt Haerlem Nieuws als lid of belangstellende van onze vereniging
lid worden? Klik hier

BEZOEK ONZE WEBSITE

Haerlem NIeuws liever niet ontvangen? klik hier

< <